Gedachten, die je ervan weerhouden activiteiten te ondernemen

Pessimistische of sombere gedachten kunnen belemmerend zijn in het ondernemen van activiteiten. Deze gedachten komen automatisch in je op. Het lijkt alsof we er geen controle over hebben. Ze zorgen ervoor dat we in een cirkel rond blijft draaien. Het krachtigste wapen tegen depressie is het herkennen en veranderen van negatieve gedachten. Hoe dit precies in zijn werk gaat, komt later aan de orde.

In deze fase (zelfobservatie en plannen van activiteiten) is eerst van belang, dat we ons meer bewust worden van depressieve gedachten en hoe deze ons in de weg staan bij het ondernemen van activiteiten.

We zullen nu wat voorbeelden geven van negatieve, automatische gedachten, met daarbij enkele mogelijke antwoorden. Dit zijn niet de enige juiste antwoorden, er zijn ongetwijfeld vele andere even goede alternatieven.

Automatische gedachten en mogelijke antwoorden

Ik kan niets - er zijn teveel praktische problemen.

We krijgen iedere dag met praktische problemen te maken - dat hoort bij het leven. Hoe zou ik deze problemen oplossen als ik niet depressief zou zijn? Is er iemand, die mij advies kan geven bij een bepaald probleem?

Ik kan dit niet: een dagboek bijhouden of een schema maken. Zo'n type ben ik nooit geweest.

Het bijhouden van een dagboek is een vaardigheid, die ik kan leren. Bovendien heb ik wel vaker lijstjes gebruikt voor boodschappen of om te onthouden wat ik mee moest nemen op vakantie. Ik kan beginnen met het maken van een lijst met klussen, die ik allemaal nog moet doen.

Er moet teveel gebeuren - ik kan het niet aan.

Deze gedachte is typerend voor depressie. Misschien valt het wel mee. Als ik opschrijf wat er allemaal moet gebeuren, wordt het concreter en minder bedreigend. Ik hoef niet alles in een keer te doen. Ik kan een ding tegelijk doen.

Het is te moeilijk.

Het lijkt alleen moeilijk, omdat ik nu depressief ben. Ik heb in het verleden moeilijker dingen opgeknapt.

Ik zou niet weten hoe ik het moest doen.

Het idee is iets te doen, niet om het perfect te doen. Het is beter het te proberen en te ontdekken hoe het gaat, dan helemaal niets te doen.

Ik wil het niet doen.

Dat is waar. Maar of ik het wil of niet, wat is het beste voor mij? Wanneer voel ik mij beter en heb ik meer het gevoel de dingen in de hand te hebben? Als ik het doe of als ik het niet doe?

Ik ben er nu niet voor in de stemming - Ik wacht wel tot ik me beter voel.

Pas als ik het probeer, weet ik of ik er wel of niet voor in de stemming ben. Wanneer ik wacht tot ik mij beter voel, gebeurt het nooit. Als ik het nu doe, zal ik mij beter voelen.

Het is te laat; ik had het eerder moeten doen.

Misschien was het verstandiger geweest als ik het eerder had gedaan. Maar het is een feit, dat ik het niet gedaan heb. Van een schuldgevoel word ik niet beter. Beter laat dan nooit: doe het alsnog in plaats van tijd te verspillen aan piekeren en gevoelens van spijt.

Ik kan maar niet beslissen wat ik het éérst ga doen.

Dat is niet zo belangrijk. Waar het op dit mo­men­t om gaat, is dat er iets gebeurt. Ik neem de klus, die begint met de letter die het eerst in het alfabet voor komt. Als ik een keer aan de slag ben, wordt het mij misschien duidelijker wat ik daarna moet doen. En zo niet, dan ga ik gewoon verder het alfabet af.

Het heeft geen zin om het te proberen. Ik maak er toch een puinhoop van, waardoor ik me nog be­roerder ga voelen.

Dit weet ik pas nadat ik het geprobeerd heb. Niemand verwacht van mij een super prestatie. En zelfs als ik er een puinhoop van maak, is dat het einde van de wereld niet. Ik kan van mijn fouten leren, ik schiet er niets mee op als ik me door mijn fouten laat verlammen.

Ik vind het vast niet leuk.

Hoe weet ik dat? Ik ben geen waarzegger. Het kan best zijn dat ik het leuker vind dan ik verwacht had, als ik een keer begonnen ben. Dat is wel vaker gebeurd.

Het lukt me vast niet alles te doen wat ik gepland had.

Niemand houdt zich altijd precies aan zijn plan­ning, dus dat is geen reden om mij slecht te voelen. Toen ik nog niet depressief was, schoof ik de dingen die ik niet gedaan had, gewoon naar de volgende dag. Doe wat je kunt en vergeet wat je niet kunt. De wereld vergaat echt niet, als ik vandaag de zolder niet schoongemaakt heb.

Ik doe niets.

Weet ik dat zeker? Of heb ik geen oog voor wat ik doe? Waarom niet eens een dagboek bijhouden voor een paar dagen, om te kijken of het waar is? Misschien denk ik alleen maar dat ik niets doe.

Wat ik doe stelt niet zoveel voor. Ik lever geen echte prestaties.

Zo zag ik het niet, voordat ik depressief werd. Ik deed toen veel van de dingen die ik nu ook doe, maar ik had oog voor de waarde ervan. Toch waren het toen ook maar gewone dingen die ik deed. Als ik mijn eigen prestaties nooit meetel, zal ik zeer ontmoedigd raken.

Ik verdien het niet om leuke dingen te doen. Ik kan mij beter bezighouden met dingen die moeten gebeuren.

Door leuke dingen te doen, voel ik mij beter. Dat is wat ik wil. En als ik mij beter en rustiger voel ben ik ook efficiënter bezig met de dingen die moeten gebeuren. Uit ervaring weet ik, dat ik beter en sneller werk, als ik regelmatig pauzes neem, in plaats van non-stop door te gaan.

Ik heb de auto gewassen. Nou en?

Normaal gesproken is het wassen van de auto niet zo bijzonder. Maar gelet op hoe ik mij op dit moment voel, is het een hele opgave. Dus is het een prestatie dat ik het gedaan heb. Ik heb wel een beloning verdiend. Ik geef mijzelf een 10 voor 'bekwaamheid'.